Friday, February 06, 2009

Arangkada of Leo Lastimosa for February 8, 2009

                   MANANOM TA

 

          Usa sa labing sayon ug labing epektibo nga panagang batok sa krisis mao ang pagpananom.  Kon may gamayng luna nga nahibilin sa imong nataran o luyo sa pinuy-anan o, kon wa, may bahin nga kabutangan o kabitayan og mga kaang, may alas ka na batok sa krisis.  Bisan unsa kaggamay ang luna, mahimong tamnan og lamian nga mga lamas ug mga utanon.

          Mahimong di ka hingpit nga makalikay sa bangis nga hampak sa kalibotanong krisis pinaagi sa pagpananom.  Sama nga ang pagpananom mahimong di makapadato dayon nimo.  Ang pagpananom di makatubos og nalup-og nga patigayon.  Apan makaluwas ni sa tibuok pamilya gikan sa kagutom. 

-o0o-

          Uban ning yano nga pagtuo, pormal namong gilusad ang Kapamilya backyard gardening project.  Bisan sa habuhabo ug katugnaw sa kabuntagon gahapon, mga kawani sa ABS-CBN Corp. nipadaplin una sa naandang mga kamera ug mikropono ug nag-iyahay pagbitbit og mga guna, piko, pala ug bara.  Sud sa upat ka takna ilang gibugwal ang pansil nga luna luyo sa ABS-CBN Broadcast Complex sa Jagobiao, Mandaue City.

          Mas ambisyuso ang among tuyo kay sa pag-ani sa among mga tanom.  Isip sibyaanan, among gidasig ang katawhan pagpalambo sa daghang kapilian kay sa pagpatara sa krisis ug pagpakamatay sa gutom.  Among ihulagway nila ang kalalim ug kamapuslanon sa pagpananom.  Inay sa naandang paghimo og plugs ug mga tulumanon pagtisok sa gugma sa yuta.

-o0o-

          Human nila nasuhid ang among luna, giingnan mi sa Mandaue Experiment Station sa Departamento sa Agrikultura nga anapog ang among yuta busa kinahanglang bugwalon ug sagolan og organizer fertilizer aron mabuhi ang among mga tanom.  Laktod nilang mensahe:  Di ming kapananom sa lunlon pagarpar lang.

          Maong sa di pa mi mananom, mangita una mig mga tinubdan sa organic fertilizer.  Magkat-on sab mi unsaon paghimo og abuno gikan sa among nagbuntaog nga basura.  Magpatudlo mig composting.  Ug sa pagpamuhi og mga wati nga mopadali sa paghimong abuno sa basura.

-o0o-

          Inay mangahas pag-awhag ninyo pagsunod sa namo, magpakatakos mi pagpatabang ninyo.  Kon duna moy nailhang tinubdan sa:

·        Maayong organic fertilizer;

·        Semilya sa kugihan nga wati; ug

·        Himsog nga binhi o lawngon sa utanon, lamas ug ubang tanom

Palihug suwati ko sa email address sa ubos; o tawgi sa

DYAB landline (4221953); o i-text sa Arangkada (REACT DYAB (mensahe) sa 231 (Smart ug Talk n' Text) ug 2366 (Globe ug Sun); o padad-i og instant messages sa dyab1512@yahoo.com, dyab1512@gmail.com, dyab1512@hotmail.com, ug dyab1512@icq.com; o ba kaha tawgi sa Skype (among account name, dyab1512).  Kon wa pa mong kabantay, kabahin mo sa proyekto.  Ang kapakyasan o kalamposan ini, nga mag-agad sa inyong tabang ug sa among lahutay, mahibaw-an ninyo.  Matag adlaw.  Sa DYAB Abante Bisaya.  [30]  leo_lastimosa@abs-cbn.com

Arangkada of Leo Lastimosa for February 7, 2009

                        GIISNAB NA SAB

 

            Tuod man, suma sa gipaabot sa kadaghanan, ug gikahadlokan sa Malakanyang, way panahon si US President Barack Obama pagpakigsulti ni Presidente Arroyo.  Kinsa nitipas sa iyang biyahe sa Davos, Switzerland ngadto sa Washington D.C. aron pagtambong sa pamahaw diin nakigpung si Obama.  Ug tuod man, suma sa gikalisangan pag-ayo sa Malakanyang, way panahon si Obama pakiglamano ni Arroyo.

            Nilakaw dayon si Obama human sa iyang pakigpung.  Duna siyay sukaranan paglikay sa pag-usik-usik sa iyang panahon:  Kinahanglang luwason ang iyang nasud gikan sa ekonomikanhong krisis ug sa duha ka wa kinahanglanang gubat.

            Biniyaan si Arroyo nga nagkapuliki pagpatin-aw sa mga magbubuhis sa dakong gasto sa iyang wa kinahanglanang biyahe.

-o0o-

            Dinalidali ang paghukom ni Arroyo nga adto mamahaw sa Washington.  Ug uwahi na.  Wa nay panahon ang Embahada sa Pilipinas pagpamira og mga opisyal sa Amerikanhong kagamhanan—mga sakop sa Kongreso ug bisan mga pangabaga na lang sa mga sakop sa gabinete sa White House—nga iyang ikatagbo.  Kay di man nila mabitad si Obama (wa man gani makiglamano niya).

            Puslan mang nauwaw na sab sa laing isnab ni Obama, nagkarakara ang embahada pagpuno sa iyang adlaw sa Washington ug mga tigom ug bisan unsa na lang nga kalihokan nga matambongan.  Aron may ikapanagang siya sa pagpanukmat inigbalik niya dinhi sa kamahinungdanon ug kakinahanglanon sa iyang biyahe.

-o0o-

            Sagdi lang.  Nakabawos na ta.  Four Seasons, ang labing mahalong hotel sa Washington D.C., tuod ang ilang gipuy-an, apan si Arroyo ug ang iyang delegasyon way tarung kinatulgan.  Nitugpa ang ilang ayroplano sa Dulles International Airport sa alas-2 sa kadlawon (alas-2 sa hapon sa Pebrero 5 sa oras sa Pilipinas) aron lang makaabot sa pamahaw nga wa sila tagda.

            Inay init nga paghangop gikang Obama, si Arroyo ug iyang delegasyon gisugat og pagsaway sa mga aktibistang Pinoy.  Kinsa nisungasong sa labihang katugnaw sa Washington D.C. aron pagpahibawo sa ilang kauwaw sa daghang mga pagsuway ni Arroyo pagpamugos pakigtagbo ni Obama.

-o0o-

            Apan sa pagtapos sa adlaw kita gihapoy pildero.  Kitay nabuktot sa dakong gasto aron lang makalili si Arroyo ni Obama nga namahaw.  Gasto nga angay untang likayan samtang nag-atubang ta sa labing grabeng krisis sa bag-ong panahon.  Nga nakapakub na sa kaldero sa kaliboan nato ka mga anak sa singot ug sa mas daghan pa nilang mga kapamilya.

            Ug bisan si Arroyo maoy nagpabaga, kitang tanan—tibuok nasud ug katawhang Pilipinhon—maoy mauwawan.  Katulo na nisuway ang atong pangu apan nagdumili si Obama pakigtagbo niya.  Kinahanglan unang kaduha manawag una si Obama nakigsulti niya sa telepono.  Kilig ba lang gyod si Arroyo ni Obama?  O kinahanglang mobaiid sa bag-ong pangu sa labing gamhanang nasud sa kalibotan aron pagtino sa iyang politikanhong kaugmaon?  [30]  leo_lastimosa@abs-cbn.com