Wednesday, September 28, 2011

Arangkada of Leo Lastimosa for September 30, 2011

Barangay Parba


Pangpang, San Isidro, Talisay City--Morang piyesta ang among naabtan dinhi.  Kapin sa gatos ka anak, apo, apo sa tuhod ug apo sa sungkod nagtapok pangandam sa ika-85 nga sumad sa adlawng natawhan ni Gerarda "Lola Dadang" Legarde Parba.  Way apil sa ihap ang ubang mga apo nga nanglangyaw na sa ubang mga dapit.
Siyam ang anak ni Lola Dadang.  Patay nang ilang kamaguwangan.  Si Claudio Parba niingon nga nauyonan nilang tanang managsuon nga magpabilin dinhi.  Uban sa mga anak ug mga apo sa mga igsuon sa ilang amahan.  Maong mora gyod tinuod silang mag-piyesta kon magsaulog sa espesyal nga mga okasyon.

-o0o-

Sa siyam ka managsuon, si Dioscorra ray wa maminyo.  Si Claudio ang kinadiyutayan og anak--lima ra.  Kasagaran sa ilang mga igsuon tag-walo ug tag-kapin sa napu.  Ang topnotcher nila dunay 20 ka anak.  Sa kataposang ihap, si Lola Dadang duna nay 73 ka apo, 64 ka apo sa tuhod ug kapin sa 20 ka apo sa sungkod.
Kon mahibaw-an sa kadagkoan sa Simbahang Katoliko, ang pamilyang Parba ang labing lig-on nga argumento batok sa Reproductive Health (RH) Bill, labi na sa mga probisyon nga nagpalambo sa mga kontraseptibo.  Si Claudio niingon hinuon nga, lahi sa iyang mga igsuon, kutob ra siya sa lima aron makaangkon og mas sanag nga ugma ang iyang mga anak.

-o0o-

Unsay ilang sekreto sa paghusay sa mga away nga nakahulga sa panaghiusa sa pamilya?  Matod ni Dioscorra nakatabang ang ilang gidaghanon sa pag-am-am gilayon sa mga nagkasungi.  Ilang gitambagan sa pagbiya lang una aron makagginhawa og lawom sa di pa hingpit nga moulbo ang kasuko.
Nakatabang sab ang ilang kadaghan pag-atiman sa ilang mga masakiton.  Magtampohay sila kon dagko ang bayranan sa tambal o tambalanan.  Daghan kaayong pakan-on kon magkatapok atol sa piyesta o birthdays, apan daghan sab sila nga mag-amotay og putahe ug magtinabangay og luto.

-o0o-

Tungod sa ilang kadaghan, gideklarar ni kanhi Talisay City mayor Dehlia Tiu ang ilang dapit nga "Barangay Parba."  Si Claudio nakasilbi og tulo ka termino isip konsehal sa San Isidro dihang nidagan pagka barangay kapitan niadtong 2007 batok nilang Yehyen Bucao ug Laida Restauro.  Nagkasabot silang maghiusa pagtuboy ni Bucao sa piniliay sa 2010.
Mahimong politikanhong gahom ang gikinahanglan sa mga Parba aron pagpanalipod sa luna nga ilang nahimutangan.  Nadaog na nila ang luna nga ilugon unta sa gobyerno kay nakapakita ang iyang amahan sa ilang karaan na kaayong tax declarations.  Apan nisurender nang daan si Claudio nga mailog pa ang lain nilang luna nga gi-okupahan na ron sa usa ka subdivision.  Kay bisan sa pagdasig sa mga opisyal sa Talisay, nahibawo siya nga nagkinahanglan og minilyon ka pesos ug daghang katuigan ang kombate sa korte.  [30]  leo_lastimosa@abs-cbn.com

Arangkada of Leo Lastimosa for September 29, 2011

Di diay sayop?



Kon giaprobahan pa sa Citom ang orihinal nga aplikasyon sa mga tigpasiugda sa Road Revolution, di lang unta ang Colon kon dili ang tibuok downtown area ang gitak-opan, di lang niadtong Sabado kon dili hasta sab sa Dominggo.  Mapilu-pilo diay unta og kadaghan ang kahasol, kalangay ug konsumisyon sa kaliboan ka Sugbuanon kon wa pa ibasura sa Citom ang plano.
Matod ni Citom Chairman Jack Jakosalem ang unang aplikasyon nadawat sa iyang buhatan duha ka semana ang nilabay.  Human sa usa ka semana, nipahibawo ang mga tigpasiugda nga mosakay na lang sila sa buwag nga aplikasyon sa Ramon Aboitiz Foundation Inc. (Rafi) alang sa Heritage Walk niadtong Sabado.

-o0o-

Sa ato pa, wa diay sukaranan ang pasangil sa mga tigpasiugda nga dugay nga giyak-an sa Citom ang ilang aplikasyon, ug nga apiki na silang nakakuha og pagtugot, maong wa na magkadimao sa ilang pangandam, sama sa pagpasidaan sa katawhan sa dakong kausaban sa mga ruta nga maapektahan.

Samtang angayng pasalamatan ang Citom sa pagdumili pagpasera sa tibuok downtown area sud sa duha ka adlaw, di sila hingpit nga makapanghunaw sa kadako sa kadaot sa pagtak-op sa Colon ug kasilinganang kadalanan.  Mas suhito sila sa gidaghanon sa mga ruta ug mga sakyanan nga naapektahan, busa sila gyod unta, labaw sa mga tigpasiugda, ang niandam sa alternatibong mga agianan ug nipahibawo sa mga pasahero ug motorista.

-o0o-

Sa iyang pagpangayo og pasaylo sa mga Sugbuanon, nisaad si Jakosalem nga di na mahimong tugotan sa Citom ang pagpasera sa kadalanan sa downtown.  Nisugyot si Jakosalem nga ang sunod nga Road Revolution, kon duna pa man, adto na himuon sa South Coastal Road sa South Road Properties (SRP).
Gisalikway nang daan ni Jakosalem ang plano sa mga tigpasiugda nga seradoan na sab ang katunga sa Osmena Blvd. sunod buwan.  Matod niya maggamit ang lapad nga sidewalk, nga nahawanan na sa vendors, alang sa mga manglakaw ug ibanan lang og usa ka metro ang tuo nga lane aron himuong experimental bike lane.

-o0o-

Nangayo og pasaylo ang mga tigpasiugda sa Road Revolution di tungod kay niangkon nga sayop ang kalihokan.  Kon dili tungod ra sa kakuwang sa pangandam ug pahibawo sa katawhan.  Sa ato pa, sakto lang gyod diay gihapon alang nila ang pagtak-op sa kadalanan gikan sa kinabag-an sa katawhan alang sa pipila lang nga nipaluyo sa ilang kawsa, nga di ganing kalahutay paggamit sa tibuok adlaw tungod sa grabeng kainit.
Gidayon sa mga tigpasiugda ang kalihokan niadtong Hunyo ug Sabado bisan sa mga pasidaan sa dakong kadaot.  Bisan natinuod, ug nalabwan pa, ang mga pasidaan, moinsistir gihapon ang mga tigpasiugda sa pagtak-op pag-usab sa kadalanan.  Panahon nang si Cebu City Mayor Mike Rama mobaraw sa ilang pagpanamastamas sa mga Sugbuanon.  [30]  leo_lastimosa@abs-cbn.com